Nostalgie op de Nederlandse wegen

Tot voor kort was het berijden van oldtimers een wat exclusieve bezigheid voor mensen met een ruim budget.
Want het in stand houden van een zo'n stukje cultuur-historie kost vaak het nodige.

Maar voor veel van die "liefhebbers" is de vrijstelling van de wegenbelasting de belangrijkste drijfveer om een oldtimer te berijden. Mooi weer of niet, hij zal moeten rijden want het is hun enigste auto.

Explosieve groei

Eigenaren van oldtimers zijn sinds 1 april 1995 vrijgesteld van de betaling van motorrijtuigbelasting. Deze maatregel kan nu, gelet op de groei van hun aantal, als een krachtige impuls worden gezien voor de groei van het oldtimerpark. Op 1 januari 2002 waren iets meer dan 121 duizend oldtimers geregistreerd, drie keer zo veel als op 1 januari 1995. Het aandeel van de oldtimers in het totale personenautopark groeide van 0,8 procent in 1995 tot 1,8 procent in 2002.

De groei van het aantal oldtimers zal de minister van Financiën niet lekker zitten, want hij loopt steeds meer motorrijtuigenbelasting mis. Ruim de helft is niet ouder dan dertig jaar. De zeer oude auto’s – gebouwd vóór 1930 – maken slechts 1% van de oldtimers uit.

Maar ook zijn collega van het ministerie van Volks-huisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) zal niet echt blij zijn met het groeiend aantal oldtimers. Uiteindelijk zijn deze auto’s niet voorzien van een katalysator. En soms hebben ze zelfs een milieuonvriendelijke tweetaktmotor. Zo sloot na de val van de Berlijnse muur een aantal liefhebbers de schattige Trabant in hun armen. Met 430 oldtimers blijft dit voorbeeld van Oost-Europese vormgeving een aardige blikvanger op de Nederlandse weg.

Slagschepen

In korte tijd verlegde de aandacht zich van de exclusieve hand-gebouwde voiture naar de goedkopere massaproducten. Daarbij hoefde voortaan niet meer te worden gelet op het gewicht. Want op basis daarvan wordt de heffing berekend. Met name de jeugdiger liefhebbers zagen de nieuwe maatregel wel zitten.
Zes van de tien bezitters van een oldtimer Buick, Cadillac, Chevrolet, Dodge, Oldsmobile of Pontiac is dan ook jonger dan 45 jaar. Voor de enorm grote en dus zware auto’s die in Amerika in de zeventiger en tachtiger jaren werden gebouwd, zou hier zonder vrijstelling jaarlijks tot soms ver over de tweeduizend gulden motorrijtuigbelasting moeten worden betaald.
Nu dat niet langer meer hoeft, stijgt de belangstelling voor deze slagschepen aanzienlijk.

Met 5,4 duizend stuks vormen deze zes merken samen overigens slechts vijf procent van de totale oldtimerpopulatie.

Daf

Hoewel de slagschepen maar een fractie van alle oldtimers vormen, is het totaal aantal merken beperkt.
Bijna tachtig procent van de oldtimers zit namelijk bij slechts vijftien merken en bij 85 procent hebben we te maken met twintig merken. Daaronder zit ook onze nationale trots van weleer, de Daf, op plaats dertien. Vanwege de bijzondere overbrenging, de variomatic, kent de Daf liefhebbers van alle leeftijden. Elf procent van de DAF-eigenaren is een 65-plusser en daarmee is dit merk koploper in  de categorie ‘oude auto met oude eigenaar’.
Gemiddeld bezitten de 65-plussers vijf procent van de oldtimers. Alleen Ford komt met negen procent een beetje in de buurt van Daf.

Oldtimers toptwintig, 1 januari 1999

Koploper in de topvijftien is Volkswagen met 18 duizend stuks. Omdat vroeger de typeaanduiding niet altijd werd vastgelegd kan helaas niet worden achterhaald in hoeverre de Kever bijdraagt aan de koppositie. Maar iets meer dan vier van de tien eigenaren zijn jonger dan 35 jaar. En dat hoge percentage komt alleen bij Volkswagen voor. Fiat en Opel, op de vijfde en zesde plaats met acht en zevenduizend auto’s, zitten daar met iets minder dan veertig procent jongeren dicht tegen aan.

55-plus

Om de tweede plaats wordt flink gestreden. Van Mercedes-Benz rijden er bijna 11 duizend en daarmee wint dit merk het nipt van Volvo (met veertien klassieke exemplaren) dat daardoor op de derde plaats belandt. Bij de eigenaren van 55 jaar of ouder geniet de Mercedes verreweg de voorkeur boven Volvo. Met negentien procent zijn de 55-plussers ver in de meerderheid ten opzichte van de elf procent leeftijdsgenoten bij Volvo. Daf blijft favoriet met een kwart van de eigenaren in deze leeftijd en is nog steeds stijgende op de ranglijst van oldtimerbezit. Terwijl met ruim twintig procent Ford, MG, Austin, Nekaf (soort Jeep) en Renault ook hoog scoren.

Oldtimers naar leeftijd eigenaar, 1998

Veertigers en vijftigers vormen samen bijna 45% van alle oldtimerbezitters. Van de vooroorlogse wagens is bijna zestig procent in handen van een veertiger of vijftiger. Een kwart van deze meer dan zestig jaar oude wagens heeft een leeftijdgenoot als eigenaar.

Met net achtduizend stuks is Citroën goede vierde. Net als bij  de Kever kan ook hier de Traction-Avant er niet worden uitgefilterd. Maar deze fotogenieke auto’s staan op menige bruidsfoto afgebeeld. Van drie procent van dit merk staat het kenteken op naam van een bedrijf. Na Alfa Romeo op elf vinden we bij Jaguar op twaalf een ander opmerkelijk aspect van de oldtimer-markt.

Wat de Daf is voor de 55-plussers, is de Jaguar voor de zakenwereld. Van elke zeven Jaguars staat er namelijk een zakelijk geregistreerd. Ook de Cadillac wordt vaak zakelijk gebruikt. De Jaguar wordt veel gebruikt bij trouwerijen.
Absolute top daarin is echter de Rolls Royce.
Toch staat maar twintig procent van de 483 oldtimers op naam van een zaak. Dat is een procent minder dan bij de Bentley, toch ook niet de goedkoopste auto bij aanschaf.

Exclusiviteit is dus ook nog steeds een belangrijke drijfveer om tot de aankoop van een oldtimer over te gaan.

Engelse klassiekers

Ford komt, met Duitse, Engelse en Amerikaanse uitvoeringen, op de zevende plaats. Het merk gaat twee echte Engelse klassiekers vooraf: MG en Triumph. Opmerkelijk is de verdeling van de leeftijd van de eigenaren. Het numerieke verschil in beide merken is bijna geheel terug te vinden bij de bezitters ouder dan 45 jaar. Tegenover elke Triumph staan dan twee MG’s. De voorkeur van de leeftijdsgroep van 55 tot 64 jaar voor MG en Austin springt duidelijk naar voren.

Peugeot, dat vanwege zijn afzetmarkten in het Midden-Oosten en Afrika altijd een actief inruilbeleid heeft gevoerd, staat verrassend op een mooie tiende plaats. Een op de drie klassieke Peugeot-rijders is tussen 35 en 45 jaar.

Verdwenen merken

Menig autofabrikant heeft mooie auto’s gemaakt en het uiteindelijk daarmee toch niet kunnen redden. Onder de oldtimers vinden we tientallen nu niet meer bestaande merken. Naast Studebaker en Packhard, Riley en Wolseley, DKW en Goggomobil staan vele andere merken met enkele tientallen stuks te boek.

Goed voor het clubleven en voor het behoud van vaak bijzondere staaltjes van techniek. En voor diegene die het echt alleen wil uitzoeken bestaan er genoeg kansen. Inmiddels hebben al 129 eigenaren een merk gevonden dat uniek is in Nederland. Zij zijn de enigste beziter van zo'n merk in ons land